Nhiều mẹ nhầm lẫn giữa men vi sinh và men tiêu hóa cho trẻ sơ sinh, dẫn đến lựa chọn sai sản phẩm khiến bé tiêu hóa kém hoặc biếng ăn kéo dài hơn. Vậy khi nào cần bổ sung men tiêu hóa và đâu là cách dùng đúng? Bài viết này sẽ giúp mẹ hiểu rõ và lựa chọn giải pháp an toàn, hiệu quả cho hệ tiêu hóa non nớt của bé.

Men tiêu hóa là gì? Có phù hợp cho trẻ sơ sinh không?

Men tiêu hóa là các enzyme do cơ thể tiết ra, có chức năng phân giải các thành phần trong thức ăn (tinh bột, chất đạm, chất béo…) thành các dưỡng chất nhỏ hơn để ruột hấp thụ. Ở người lớn, quá trình sản xuất men tiêu hóa diễn ra ổn định. Nhưng ở trẻ sơ sinh, hệ tiêu hóa vẫn còn rất non nớt và chưa sản sinh đầy đủ lượng enzyme cần thiết, đặc biệt là ở trẻ sinh non hoặc sức khỏe yếu.

Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa trẻ sơ sinh nào cũng cần bổ sung men tiêu hóa từ bên ngoài. Việc dùng sản phẩm bổ sung enzyme tiêu hóa cần có sự chỉ định và hướng dẫn rõ ràng từ bác sĩ, tránh tình trạng lạm dụng hoặc dùng sai loại gây ức chế khả năng tiêu hóa tự nhiên của trẻ.

Khi nào nên bổ sung men tiêu hóa cho trẻ sơ sinh?

Không ít mẹ bỉm cho rằng cứ thấy bé tiêu hóa kém, đi phân sống hay biếng ăn là nên bổ sung men tiêu hóa. Tuy nhiên, có thể mẹ đang nhầm lẫn giữa men tiêu hóa và men vi sinh, dẫn đến việc lựa chọn sai sản phẩm, khiến tình trạng của bé không cải thiện, thậm chí nặng hơn.

Mẹ cần hiểu rõ:

• Men tiêu hóa là các enzym giúp phân giải thức ăn thành dưỡng chất dễ hấp thu.
• Men vi sinh là lợi khuẩn hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng đề kháng và cải thiện tiêu hóa lâu dài.

Việc dùng men tiêu hóa chỉ nên thực hiện trong thời gian ngắn, khi thật sự cần thiết và có chỉ định, vì nếu lạm dụng có thể làm giảm khả năng tiết enzym nội sinh của bé. Ngược lại, men vi sinh có thể sử dụng hỗ trợ hàng ngày, đặc biệt sau đợt ốm hoặc dùng kháng sinh.

Theo khuyến cáo từ các chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ nhi khoa, men tiêu hóa chỉ nên dùng trong một số trường hợp nhất định, điển hình như:

• Trẻ sinh non, nhẹ cân: Hệ tiêu hóa phát triển chưa đầy đủ, thiếu hụt enzym nội sinh.
• Trẻ bú kém, đầy hơi, nôn trớ nhiều: Do enzym chưa đủ để tiêu hóa hết lượng sữa.
• Trẻ chậm tăng cân dù bú đủ: Có thể do hấp thu kém vì hệ tiêu hóa hoạt động chưa hiệu quả.
• Trẻ bị rối loạn tiêu hóa kéo dài, đi phân sống, tiêu chảy không rõ nguyên nhân.
• Trẻ vừa khỏi bệnh, đặc biệt sau đợt điều trị bằng kháng sinh dài ngày: Kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi, làm giảm hoạt động của enzym tiêu hóa.

Bổ sung men tiêu hóa giúp hỗ trợ phân giải thức ăn tốt hơn, giảm áp lực cho hệ tiêu hóa, đồng thời giúp bé hấp thu dinh dưỡng hiệu quả hơn, từ đó tăng cân và khỏe mạnh trở lại. Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý, không nên tự ý dùng men tiêu hóa cho trẻ sơ sinh nếu không có chỉ định từ bác sĩ.

4 sai lầm thường gặp khi dùng men tiêu hóa cho bé

Dù men tiêu hóa mang lại lợi ích nếu dùng đúng cách, nhưng thực tế nhiều cha mẹ lại đang mắc một số sai lầm phổ biến sau:

• Nhầm lẫn giữa men tiêu hóa và men vi sinh

Nhiều phụ huynh nghĩ rằng cứ bổ sung men tiêu hóa là giúp bé tiêu hóa tốt, nhưng thực tế men vi sinh và men tiêu hóa có cơ chế hoạt động khác nhau. Việc chọn sai loại có thể khiến bé không cải thiện được tình trạng hiện tại.

• Tự ý dùng kéo dài

Men tiêu hóa chỉ nên dùng trong thời gian ngắn (thường không quá 7 – 10 ngày) khi có chỉ định. Dùng kéo dài có thể khiến cơ thể trẻ “lười” tiết enzyme tự nhiên, ảnh hưởng đến hoạt động tiêu hóa lâu dài.

• Dùng sai liều, sai độ tuổi

Trẻ sơ sinh có yêu cầu rất đặc biệt về liều lượng và loại men phù hợp. Việc sử dụng sản phẩm dành cho trẻ lớn hơn, hoặc cho uống quá nhiều có thể gây tác dụng phụ không mong muốn.

• Không theo dõi phản ứng của trẻ

Sau khi dùng men tiêu hóa, nếu trẻ có dấu hiệu bất thường như đi ngoài nhiều hơn, nôn trớ tăng, phát ban… thì cần ngừng sử dụng và đưa bé đi khám ngay.

Lưu ý khi sử dụng men tiêu hóa cho trẻ sơ sinh

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi dùng men tiêu hóa cho trẻ sơ sinh, mẹ cần tuân thủ một số nguyên tắc:

• Chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
• Không dùng thay thế hoàn toàn chế độ bú sữa hoặc ăn uống thông thường.
• Dùng đúng liều, đúng thời gian, không kéo dài quá mức.
• Kết hợp chăm sóc hệ tiêu hóa tại nhà như cho bé bú đúng tư thế, massage bụng nhẹ nhàng, vỗ ợ hơi sau bú.

Men tiêu hóa cho trẻ sơ sinh chỉ nên sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt và cần có chỉ định từ bác sĩ. Việc lạm dụng có thể ảnh hưởng đến khả năng tiết enzyme tự nhiên của trẻ.